Kada se govori o uticaju slobodnog zidarstva na socijalne reforme može se govoriti o značaju slobodnih zidara kod pojedinih socijalista, sindikalista, aktivista i dr. Takođe, može se govoriti i o organizovanim vezama i paralelama slobodnih zidara i prijateljskih društava ali i određenih radikalnih grupa. Osim toga, postoje indicije o vezama masonerije i socijalističkim snagama u Fransuskoj i Španiji ali i podrška marginalizovanim grupama (poput Marano jevreja u Španiji, kreoli u Sijera Leoneu, crnci u SAD i dr.). U nekim masonskim arhivama je potvrđena i literatura o socijalističkim pokretima (lože Engleske na primer).
Kao „uvoz iz Evrope“, masonerija je postala prisutna u Africi koja govori francuski, ali i u Africi koja govori engleski, kao što je to bilo i u Latinskoj Americi ili Sjedinjenim Državama: „Libertador“ Simon Bolivar i predsednik Ruzvelt bili su slobodni zidari. Često je masonerija bila blizu moći, kao u Gabonu, gde je predsednik Omar Bongo bio mason. U višestrukim krizama koje prate tekuću demokratizaciju kontinenta, afrički masoni često nastoje da igraju posredničku ulogu. Bivši kongoanski predsednik Denis Sasou Ngueso i njegov naslednik Paskal Lisouba su masoni, ali različitih ubeđenja: gospodin Lisouba je iniciran u Veliki orijent Francuske, a Sassou Ngueso pripada senegalskoj loži i povezan sa Francuskom nacionalnom velikom ložom. Nakon sukoba između njihovih naoružanih milicija u glavnom gradu, francuski i afrički masoni – iz Grande Loge de France, Ujedinjene velike lože Obala Slonovače i Ujedinjenih velikih orijenta i loža Kameruna – pridružili su se kao snage za obnavljanje mira, ali bez mnogo uspeha. Ovaj primer mnogo govori o uticaju slobodnih zidara u afričkoj francuskoj.
Od stvaranja prve masonske lože 1781. godine u Sent-Luis-u, Senegal – nekoliko masona ilustrovalo je istoriju francuske kolonizacije. Pre svega dvojica pokretača ukidanja ropstva, Abe Gregar i Viktora Šoelser, državni sekretar pod Drugom Republikom, koji su robstvo i definitivno ukinuli 1848. godine. Potom je Abd El Kader, primljen 1864. godine na Velikom Orijentu, i time se izrazila zahvalnost francuza alžirskom Emiru na zaštiti koju je dodelio hrišćanima u Damasku tokom masakra 1860. godine. Veliki arhitekta francuske kolonijalne ekspanzije, Jules Feri, takođe je bio mason. Kao što će biti i guverner kolonija Felik Eboue, crnac rodom iz Gvajane, koji je 1940. okupio Čad da pomogne „afričkoj francuskoj“, zajedno sa generalom De Golom kada je režim proglasio antimasonske i anti Jevrejske zakone. Slobodni zidari bili su prilično brojni u kolonijalnoj administraciji. Posle Drugog svetskog rata, većina njih je bila za nezavisnost afričkih prekomorskih teritorija, a sve više Afrikanaca se pridružilo ložama. Posle 1960. godine, masonerija je nastavila da se širi, afrikanizujući i oslobađajući se od francuske poslušnosti. U nekoliko afričkih zemalja francuskog govornog područja stvorene su nacionalne lože, koje su ipak zadržale manje ili više bliske veze sa Francuzima. Situacija kolonijalnog carstva teži masonskoj stvarnosti: englesko kolonijalno carstvo kao i francusko kolonijalno carstvo stvorilo je istovremeno „kolonijalno masonsko carstvo“. Ovo carstvo je naseljeno kolonizatorima, dok je istovremeno i prvo mesto na kojem pozdravljamo crnce i muslimane, iako se u civilnom životu smatraju sugrađanima. To je slučaj u Alžiru, Senegalu, Obali Slonovače, Zapadnoj Indiji i dr. Dakle, reč je o kolonizatorima koji potvrđuju kolonijalnu moć, univerzalno carstvo, civilizacijske vrednosti – „Naši preci Gali“ itd. -, ali koji ipak u ložama dočekuju najučeniju drugu braću.
Još jedan interesantan pogled na uticaj masonerije se ogleda i u narednom događaju. Naime, 1934. godine, sveštenici koji su se obraćali novoj masonskoj loži u Engleskoj, zaključili su svoj govor sledećim rečima: „Mi, braća povezana kroz bratsku ljubav – trebali bismo biti dovoljno jaki da dovedemo neka stvarna poboljšanja društvenih odnosa i uslova ljudskog društva“. Mnogo je bilo veza između masonerije i progresivnih pokreta svih vrsta. To je najočiglednije u evropskim zemljama poput Francuske i Španije, gde je masonerija bila jedno od glavnih pokretača sekularne republikanske misli i bila je usko poistovećena sa socijalističkim pokretima. Iako masonerija zabranjuje raspravu o religiji i politici, ipak je u istoriji imala značajan uticaj na radikalnu politiku i društvena kretanja. Mnoge radikalne grupe, poput Ujedinjenih Iraca, usvojile su masonske oblike organizacije i uključile su mnoge slobodne zidare. Takođe, postoje mnoge paralele između masonske organizacije i simbolike i ranih prijateljskih društava i sindikata. Ličnosti u istoriji rada koji su bili aktivni sobodni zidari bili su Ben Tilet i Artur Grinvud. Radikali poput Tomasa Pejna i Ričarda Karlajla opširno su pisali o slobodnom zidarstvu, dok su Čarls Bredlou i Ani Besant aktivno promovisali oblike slobodnog zidarstva za koje su smatrali da će podržati socijalne reforme. Mnogi rani borci za ženska prava pridružili su se ko-masonstvu, obliku masonstva koji je promovisala Ani Besant, a koji je primao i žene i muškarce, a protestnim marševima obuhvaćeni su kontingenti ženskih slobodnih zidara u masonskim regalijama.
„Konkretno napredovati u društvu“. Ovo je veroispovest masonskih učenja. To će reći, promovisanje znanja, ljudskog i društvenog napretka, sa ciljem poboljšanja društva. Ovo je cilj koji takođe simbolizuje inicijacijski ritual izveden povodom prijema: novi član lože prelazi iz Tame u Svetlost, pravo unutrašnje putovanje za unapređenje čoveka intelektualno i socijalno. Primera radi, Veliki orijent Francuske se 2012. godine naročito usprotivio komentarima kardinala Andre Vingt-Troa a u vezi sa zakonom o istopolnim brakovima. U izjavi koja je objavljena u javnosti, masoni su kritikovali stavove kardinala, koji se smatra „zaostalim ili čak opskurnim, potpuno nesaglasnim sa potrebnim društvenim i političkim razvojem našeg doba“?!.
Treba pomenuti i prošlogodišnje zalaganje Velike Nacionalne Lože Francuske kada je pripremala odgovor na diskusiju u Senatu francuske a na temu predloga novog zakona o bioetici. Nedavno se održala i velika konferencija francuskih masona na temu islamizma u Francuskoj podstaknuta serijom terorističkih napada koji su zadesili građane Pariza, Nice, Marseja i drugih gradova. To je još jedan primer pozitivnog delovanja slobodnog zidarstva „van hrama“ a u cilju rešavanja složenih društvenih problema.
Interesantno je da masoni takođe održavaju mnoge veze sa političkim strankama. U izveštaju emitovanom na televiziji M6 u junu 2017. godine, Kristof Habas, Veliki majstor Velikog Orijenta iz Francuske, podseća da je masonerija i dalje veoma popularna čak i ako je izgubila uticaj u političkoj sferi. Ukratko, masoni bi radili na materijalnom i moralnom poboljšanju pojedinaca kako bi izgradili pravednije i prosvećenije društvo.
Moderni problemi masonerije se ogledaju i u delovanju antisistemskih stranaka i pokreta širom sveta. Stoga je interesantno ukazati na „etički kodeks“ ovakvih političkih snaga u Italiji „Ne mogu ući u vladu: ljudi (…) koji pripadaju masoneriji“. Kao i „lica osuđena u krivičnom postupku“. Na ovo pravilo, uključeno u program uspostavljen između Pokreta 5 zvezdica i Lige za formiranje vlade, nije trebalo dugo da reaguje. Italijanski masoni iz sfere umetnosti osudili su meru kao „protivustavnu“ pri tom podsećajući na nekadašnje „fašističke zakone“. Veliki orijent Italije precizirao je da se „masoni svečano zaklinju lojalnošću Italijanskoj Republici (…) i obavezuju se da će poštovati standarde i zakone“. Takođe, podseća na članove Ustava koji se protive ovoj diskriminaciji i navodi imena članova koji su se istakli u istoriji države, od Garibaldija do Gofreda Mamelija, autora italijanske himne…